Figen Karaaslan’dan Pratik Yunanca Dersi

Biraz Yunanca bildiğimi bilen birçok arkadaşım, Yunanistan’a giderken benden basit kelimeler yazıp, onlara maille göndermemi rica ediyor. Malum Yunanca, yazılışıyla ve biraz da okunuşuyla zor bir dil. Bu konuda bir yazı hazırlamak istedim. Hem dostlara, hem de ihtiyaç duyan diğer gezginlere yardımcı olması düşüncesiyle…

Kısaca Yunancaya bakış

Yunan dili, 3000 yıllık bir geçmişi olan Hint-Avrupa dil ailesine ait bir dildir. Antik Yunanca, Klasik Yunan uygarlığının dili olarak kullanılmıştır. Modern Yunanca, Antik Yunancadan farklı olmakla birlikte köken olarak ona dayanır. Yunanca, Yunan alfabesi kullanılarak yazılır. Modern Yunanca, yaklaşık 12 milyon kişinin anadilidir. Yunanca, Yunanistan’ın ve Güney Kıbrıs’ın resmi dilidir. Ne kadar aynı olsa da, Yunan arkadaşlardan öğrendiğim kadarıyla Yunanların kullandığı dil ile Kıbrıslıların konuştukları dilde az da olsa bir telaffuz farkı varmış. Sanırım, bizim Kıbrıs Türkçesi ve Türkiye Türkçesindeki durum gibi…

Yunan alfabesi

Yedisi ünlü, on beşi ünsüz, ikisi ise birleşik yirmi dört harften oluşur.

Bunlar:

Α  α: alfa (ἄλφα)

Β β: vita (βῆτα)

Γ γ: gama (γάμμα / γάμα)

Δ δ: delta (δέλτα)

Ε ε: epsilon (έψιλον)

Ζ ζ: zita (ζήτα)

Η η: ita (ήτα)

Θ θ: tita (θήτα)

Ι ι: iota (ἰῶτα)

Κ κ: kapa (κάππα)

Λ λ: lamda (λάμδα )

Μ μ: mi (μι / μυ)

Ν ν: ni (νι / νυ)

Ξ ξ: ksi (ξι)

Ο ο: omikron (όμικρον)

Π π: pi (πι)

Ρ ρ: ro (ῥῶ)

Σ σ-ς : sigma (σίγμα)

Τ τ: taf (ταυ)

Υ υ: ipsilon (ύψιλον)

Φ φ: fi (φῖ)

Χ χ: khi (χῖ)

Ψ ψ: psi (ψι)

Ω ω: omega (ωμέγα)

Her ne kadar Yunanca’da beş adet i harfi olsa da, bu konu uzun olduğu için detaya girmeyeceğim. İlk etapta, işinizi görecek kadar bilmeniz yeterli

• Ναι (Ne): Evet
• Όχι (Óhi): Hayır
• Σας ευχαριστώ (Sas efharisto): Teşekkür ederim
• Δεν είναι τίποτα (Đen ine tipota): Bir şey değil
• Με συγχωρείτε (Me sighorite): Affedersiniz
• Παρακαλώ (Parakalo): Lütfen (Aynı zamanda rica ederim demek)
• Πολύ καλά (Poli kala): Çok iyi
• Με λένε … (Me lene …): Adım …’dir
• Είμαι … χρόνων (İme … ħronon): … yaşındayım
• Καλημέρα (Kalimera): Günaydın
• Καληνύχτα (Kaliniħta): İyi geceler
• Tι κάνετε;(Tı kanete) Nasılsınız? / Tι κάνεις: (Tı kanis) Nasılsın?
• Τι ώρα είναι; (Ti ora einai;) Saat kaç?
• Θα ήθελα ένα νερό (Ta ithela ena nero) Bir su isterdim
• Πώς μπορώ να πάω…; (Pos boro na pao) …ya nasıl gidebilirim?
• Πού είναι το κάστρο;  (Pu ine to kastro) Kale nerededir?
• Είμαι από την Τουρκία ( İme apo tin Turkia) Türkiye’denim

Not: Yunanca’da soru işareti (;) olarak kullanılır.

Sayılar  /  Okunuşu

1. Ena
2. Dio
3. Tria
4. Tessera
5. Pende
6. Exi
7. Ekta
8. Ohto
9. Enea
10. Deka
11. En deka
12. Do deka
13. Deka tria
14. Deka tessera
15. Deka pende
16. Deka exi
17. Deka efta
18. Deka ohto
19. Deka enea
20. İkosi

Şehirlerin ve yerlerin Yunanca bilinen isimleri

Konstantınupoli: İstanbul (Κωνσταντινούπολη)

Poli: İstanbul (Π όλη)

Smirna: İzmir (Σμύρνη)

Angira Ankara (Άγκυρα)

Attalia: Antalya (Αττάλεια)

Antiochia: Antakya (Αντιόχεια)

Alexandretta: İskenderun (Αλεξανδρέττα)

Panormos: Bandırma (Πάνορμος)

Kallipolis: Gelibolu (Καλλίπολις)

Pergamos: Bergama (Πέργαμος)

Pige: Biga (Πηγαί)

Smiti: İzmit (Σmιτι)

Sinopi: Sinop (Σινώπη)

Nikea: İznik (Νίκαια)

İraklia: Ereğli (Ηράκλεια)

Trapezus: Trabzon (Τραπεζούς, Τραπεζούντα)

Tripolis: Tirebolu (Τρίπολη) (Üç Şehir)

Prusias: Bursa (Προύσια)

Artaki: Erdek (Αρτάκη)

Kotiora: Ordu (Κοτύωρα)

Nagdos: Niğde (Νάγδος)

Tarsos: Tarsus (Ταρσός)

Mirsini: Mersin (Μυρσίνη)

Selefkia: Silifke (Σελεύκεια)

Fokea: Foça (Φώκαια)

Sevastia: Sivas (Σεβάστεια)

Magnisia: Manisa (Μαγνησία)

Kesaria: Kayseri (Καισάρεια)

İkonion: Konya (Ικόνιον)

Adrianupolis: Edirne (Αδριανούπολις)

 

Kaynak: Seyyahca