Venezuela’nın ekonomik ve politik sorunları dünyanın geri kalanından daha fazla izole olmasına yol açıyor. Havayolları da bu karmaşaya takılıyor ve birçoğunun Venezuela’yı yol haritalarından silmekten başka seçeneği yok.
-Dennis Schaal
Havayolları Venezuela’dan çekmeye devam ediyor. Vurulma tehdidi ile karşı karşıya olan personel, bagaj hırsızlığı, kötü pist bakımı ve düşük kaliteli jet yakıtı da dahil olmak üzere bir çok sorun var.
United Airlines, Avianca ve Delta Airlines ya Venezuela’ya uçmayı bıraktı ya da ülkeyi terk ettiklerini söyledi, başka üç havayolu da ülkenin kaosa sürüklendiği belli günlerde uçuşları iptal etti.
Kolombiya’nın pilotlar birliği, milli muhafızlar yağmalamak için uçuştan valizleri çekerken, Venezuela’ya uçan üyelerinin kirli yakıtlarla ve saatler süren rötarlarla uğraşmak zorunda kaldıklarını söyledi. Geçtiğimiz günlerde de videolar, bir adamın yerel bir havayolunun check-in masasında katledildiğini göstermişti.
Kolombiya Pilot Birliği Acdac’ın güvenlik ve teknik işler başkanı Julian Pinzon, “Havalimanı altyapısının parçası olan her şey bozulmaya başladı” dedi. “Pistte, uçak hızlanma pistinde, elektrik kaynağında ve yakıt dağıtım araçlarında sorunlar görmeye başladık”.
Taşıyıcıların ayrılması, hükümet tarafından dolar ödemelerinin durmasıyla tetiklenen önceki toplu çıkışın stabilize edilmesinin ardından gerçekleşti ve bu durum Venezuelalıları giderek dünyanın geri kalanından kopardı. Aylık en düşük maaşın karaborsa kurunda 20 dolar olduğu bir ülkede, ekonomik sınıfında Miami’ye yapılacak bir uçuş 1.000 dolara mal oluyor.
Ülkenin sosyal ve ekonomik çöküşü, uçuş ekibini otellere taşımak kadar basit görevleri bile lojistik zorluklara çevirdi. Bir zamanlar Karakas’ta 45 dakika uzaklıkta geceleyebilen mürettebat, haydut dolu otoyoldan kaçınmak için hava limanının yakınındaki otellerde uyudu. O zaman bile, havalimanı sınırının birkaç dakika uzağında saldırıya uğradılar. Bazı taşıyıcılar ise mürettebatını geceyi geçirmesi için komşu ülkelere götürdü.
Avianca mürettebatını taşıyan bir otobüsün soygunu sırasında ateş açılmasından sonra koruma görevlisi tuttu. Ardac’a göre kimse yaralanmasa bile, sinirler yatışmadı ve nihayetinde gecelemek için takip ettikleri güzergah iptal edildi.
Karakas’a giriş ve çıkış trafiği yerel satışlardan elde edilen nakitlerin geri gönderilememesi sonrasında 2014’te %40 oranında düştü. Uluslar arası havayolu birliği IATA’ya göre hala çıkarılamayan 3.8 milyar dolar var. Sonuna kadar giden havayolları yerel maliyetleri ve yakıtı bolivarla ödeyebiliyordu ta ki Venezuela değişiklik yapıp ödemelerin dolarla yapılmasını zorunlu kılana kadar.
Bazı taşıyıcılar yenilgiyi reddettiler. Karakas ve Maracaibo’ya hâlâ uçan American Airlines e-postayla gönderilen sorulara verdiği yanıtta en yüksek standartta emniyet ve asayişin sağlanmadığı havalimanlarında faaliyet göstermeyeceklerini söyledi. Karakas ve Venezuela’nın başka iki şehrine uçan Panama’nın Copa Airlines’ı ise operasyonel zorlukların üstesinden gelebildiğini ve ülkedeki durumu takip ettiğini söyledi.
Venezuela’nın havacılık idaresi Inac, sektör hakkında konuşabilecek herhangi bir resmi sözcüsü olmadığını söyledi. BM’nin Uluslar arası Sivil Havacılık Örgütü ise dört yıl önceki son ziyaretinde ülkenin örnek gösterilecek sonuçlar verdiğini söyledi.
Yakıt Kalitesi
Acdac’a göre uçuşlar, dağıtım kamyonlarındaki ve depolama tanklarındaki kötü koşullar nedeniyle Venezuela jet yakıtının kirlenebildiğini buldu. Birlik, tanklarını bu yakıtla dolduran uçakların bazen uzun bakım gerektirdiğini söyledi.
Pinzon “Koydukları yakıtın temiz olduğunun artık garantisi yok” diye belirtti. “Bu yakıtı kullana makineler durmayacak ancak iç sistem bozulmaya, filtreler tıkanmaya veya hasar görmeye başlayacak”.
Ayrılmanın arkasındaki resmi sebepler değişiyor. United Venezuela rotasının finansal beklentileri karşılamadığını söylerken, Avianca çok fazla detay vermeden operasyonel sorunlar olduğunu belirtti. Aerolineas Argentinas ise Karakas uçuşlarına devam etmeyi istediğini ancak önce uygulanabilir ve güvenli olduğuna dair güvenceye ihtiyaç duyduklarını söyledi. Haftalık Buenos Aires – Karakas uçuşu yolcularını bırakmasının ardından havayolu firması mürettebatını geceyi Karakas’ta geçirmelerinin yerine Bogota’ya götürdü ve mürettebat ertesi gün dönüş uçuşunu gerçekleştirmek üzere Venezuela’ya geri geldi.
IATA’nın Amerika bölgesel başkan yardımcısı Peter Cerda’ya göre operasyonel sorunlarla ilgili Venezuela yetkililerine yapılan şikayetler duymazdan geliniyor.
“Oldukça talihsiz bir durum. Havayolları firması Venezuela’nın dünyanın geri kalanı ile bağlantıda kalması için elinden gelen her şeyi yaptı. Her gün daha da zorluk çekiliyor” dedi.
Not: Bu makale Bloomberg’den Christine Jenkins tarafından yazılmış ve yasal olarak NewsCred yayıncı ağı aracılığıyla lisanslanmıştır.
