Dara Khosrowshahi, Expedia’dayken, rekabetçi çevre ile ilgili perspektifi, en büyük küresel çevrimiçi seyahat acentelerinden biri olan Expedia’nın yükselişini sağladı. Kendisi artık Uber’in yöneticiliğini yapıyor ve ele alması gereken yeni bir çevre var ki bu da “taşıma çözümlerindeki” rekabetçi çevre. Bunun içerisine taksi uygulaması / yolculuk paylaşımı / araç paylaşım sektörü giriyor ve bu çevre farklı olabilir ama daha kolay da değil!
İlk birkaç günde kendisinin “yapılacaklar” listesinde “Daimler için bir Google Haberler uyarısı oluşturması pek olası değildi; ancak bu hafta Alman otomotiv devinden gelen haberler, sektörün ne kadar rekabetçi, küresel ve yatırım açısından çevrimiçi seyahat sektöründen milyon mil uzakta olmadığını gösterdi.
Londra Arıyor
Daimler’in açıklaması, ABD merkezli olarak New York, Washington DC ve Chicago’da hizmet veren ve ayda 1 milyonun üzerinde taşıma gerçekleştiren ve pazarın talep üzerine paylaşımlı taşıma hizmeti veren segmentinde uzmanlaşmış Via ile ilgili.
Daimler‘in Mercedes-Benz Vans birimi, Avrupa kentlerinde paylaşımlı araç sunmak için Via ile yeni bir ortak girişim oluşturuyor. Şirketin araçları Via patformunda yer alacak. Mercedes ise bu ortak girişime 50 milyon dolar koyuyor ve bu yeni hizmet Londra’da verilmeye başladıktan sonra diğer Avrupa şehirleri de Londra’yı takip edecek.
Via‘nın ilginç bir B2B gelir akışı da var ki bu da Daimler‘in dikkatini çekti; kişiye özel teknolojisini talep üzerine paylaşımlı araç işletmelerini optimize etmek isteyen üçüncü taraflara lisanslıyor. Bu ortaklar arasında diğer araç tedarikçileri, toplu taşıma operatörleri yer alıyor.
Fikir ise Mercedes-Benz‘in özel olarak talep üzerine paylaşımlı sürüş sektörü için araçlar tasarlayıp üretecek olması. Taşıma sektörüne yatırım yapan birçok otomotiv işletlemesi var; ancak Via’ın teknolojisinin Mercedes-Benz‘in mühendisliği ile birleştirilmesi” en sıkı birleşmelerden biri olacak.
Para Konuşur
Daimler, ayrıca Via‘ya genel olarak da yatırım yaparak stratejik bir ortaklık kuruyor. Raporlara göre, Daimler 250 milyon dolarlık bir yatırım turuna (Avrupa Ortak Girişimine 50 milyon dolar teyit edilmiş olması da dahil olmak üzere) liderlik etti; fakat Via‘ya olan yatırımlara ilişkin ayrıntılar açıklanmadı.
Via, Crunchbase veri tabanına göre kurulduğundan bu yana yaklaşık 390 milyon dolaryatırım elde etti.
Via anlaşması, Daimler tarafından, üretim araçlarının ötesinde çıkarlarını çeşitlendirmek için yapılan en son girişim. Bu bağ, özerk sürüş, esnek kullanım ve hizmetler ile elektrikli sürüş sistemlerini gelecekteki büyüme alanları olarak tanımladı ve ilgili birimleri oluşturmak için fon ayırdı.
Daimler taşıma alanında zaten aktif. Bu yılın başlarında Orta Doğu’da faaliyet gösteren taşıma işletmesi olan Careem‘in hisselerini aldı. Hailo‘yu devraldığında ise Avrupa’nın en büyük taksi uygulaması olan MyTaxi‘de çoğunluk hissesine sahip oldu ve profesyonel sürücü hizmetleri sunan Blacklane‘de hisse sahibi.
Daimler Finansal Hizmetler Yönetim Kurulu Başkanı Klaus Entenmann, Via ortaklığına ilişkin olarak; “Dijital taşıma hizmetlerimizi daha da genişletiyoruz. Bu büyüme yörüngesi için gerekli olan finansal kaynaklara sahibiz” dedi.
Ctrip’e Bakacak Olursak
Öte yandan, Çin’den bir rapor, Ctrip‘in taksi uygulaması sektöründe, denizaşırı müşterilerinin Çince konuşan bir sürücüye rezervasyon yapabilecekleri bir platforma erişmesini sağlayan Ctrip Uluslararası Sürücü girişimi aracılığıyla bir niş oluşturmaya çalışmak istediğini öne sürüyor. Hedef lenen ise onlara etrafı göstererek onları gezi turlarına yöneltmek.
Ctrip’teki çalışan sayısı etkileyici olsa da, bu ay gerçekleştirdiği küresel çapta bir işe alım kampanyasıyla ile bahsi geçen iş alanında çalşan sayısını arttırmayı planlıyor. Ekim 2015’te faaliyete geçen Ctrip, 100’den fazla ülkede 1.000’in üzerinde şehirde, 10.000’in üzerinde tam zamanlı sürücüye sahip. Platform yalnızca bu Temmuz’da 10.000 rezervasyon aldı.
Gelecekte Halka Açılma
Khosrowshahi’nin Uber‘de mikro yönetişimden ziyade çok daha büyük bir role sahip yukarıda bahsi geçen gelişmeler Uber‘in farkında olması ve yanıt vermesi gereken anlaşmalar, ortaklıklar ve birleşmeler; hatta verilecek olan cevap cevep vermemek olsa bile… Uber, sürücülerinin tur rehberleri olmaları konusunda eğitmekten çok daha önemli endişeler yaşıyor (her ne kadar rakiplerinden biri olan Ola, Hindistan’da sadece bunu yapıyor olsa ve hatta aslında Çin’de Didi de aynı şeyi yapıyor olsa bile).
Khosrowshahi, Uber ile ilgili olarak 18-36 içerisinde “Halka Arz” planları hakkında bir açıklama yapmış olsa da, taşıma alanında daha fazla hareketlilik yaşanacaktır. Yeni yatırımcılar ( bugüne kadar Uber’e neredeyse 9 milyar dolar yatırım yapan hali hazırdaki yatırımcılardan bahsetmiyoruz bile) Uber’in bir uygulama kullanarak taksi rezervasyonu için kolay bir yolla büyüyen segmentle nasıl rekabet edeceğini duymak isteyecek, ki bu uygulamalar insanoğlunun gelecekte hayatını nasıl yaşayacağına dair önemli bir etkiye de sahip olacak. Peki bu segmentte net FAVÖK marjı ne olacak?
