Çevre ve Şehircilik Bakanlığı başta İstanbul olmak üzere tarihi kentlerin dokusunu değiştirecek proje için düğmeye bastı. Projenin esin kaynağı Avrupa’nın tarih ve kültür başkenti Roma olurken dönüşümde kâr amacı olmayacak. Müteahhit değil devlet yapacak. Finansman fonlardan sağlanacak.
Tarihi alanların “rant” alanına dönüşmemesi için kâr amacı güdülmeden yürütülecek proje, finansmanını uluslararası yatırım fonlarından sağlayacak. Süleymaniye, tarihi yarımada, Galata ve Haliç gibi tarihi eser bakımından zengin merkezlerin öncelikli ele alınacağı projenin esin kaynağı Avrupa’nın tarih ve kültür başkenti Roma oldu. Özel mimari yarışmalarıyla belirlenecek projeler için uzun vadeli ve yüzde 8-9 faizli geri dönüşümle uluslararası fonlardan finansman sağlanacak.
BİNALAR DOKUYA UYGUN
Sabah gazetesinden Mehmet Ali Berber’in haberine göre projelerin tamamı Çevre Bakanlığı’nda bu proje için özel kurulan “Kentsel Tasarım Daire Başkanlığı” tarafından yönetilecek. Proje sonunda gelir, finansmanı karşılayacak düzeyin üzerine çıkarılmayacak ve “Tarihi Dönüşüm” hiçbir kurum veya kuruluşa rant sağlamayacak. Projenin yönetsel ayağı ise tüm tarihi merkezlerin çarpık ve görünümü bozan binalardan kurtarılmasını ve her bölgeye bir tarihi meydan kazandırılmasını hedefliyor. Bakanlık projelerin yapılacağı merkezlerdeki tüm binaları ön görünüm, dış cephe ve restorasyon kriterlerine göre yeniden ele alacak.
Yıkımlarla sağlanacak meydanlar, tarihi mimari içindeki butik otelleri ve restoranlarıyla kültürel ve turistik cazibe alanları haline getirilecek. Yönetmelikle desteklenecek proje çerçevesinde bu yerlerde daha önce yapılmış dokuyu ve silueti bozan binalar gerekirse yıkılacak. Proje için Bakanlıkta çok özel çalışmalar devam ederken, İller Bankası da aynı yöntemle İstanbul’un tarihi dönüşümde yer almak için çalışma başlattı.
ROMA MODELİ İLE TARİHİ SİLUET
Roma’da tarihi dönüşümün kamusal teşebbüsler üzerinde kar amacı güdülmeden gerçekleştirildiğini tespit eden Bakanlık ve İller Bankası, aynı modeli İstanbul’a uygulamak için harekete geçti. Ayrıca Roma modelini Avrupa’nın yükselen turizm merkezlerinden Hırvatistan’ın Dubrovnik şehri de uyguladı. Öncelikle tarihi merkezler için özel mimari projeler hazırlanacak. Ardından tarihi yapıların etrafındaki eski binalar temizlenecek. Belli bir dönemin öncesinde yapılmış tüm binalara özel restorasyon kriterleri gelecek. Projenin en önemli ayağında ise tüm tarihi merkezlere birer meydan kazandırılması var. Özel yönetmelikle desteklenecek proje kapsamında restorasyon, dış cephe ve ön görünüm kriterleri getirilecek. Silueti bozan, tarihi binaları ve eserleri gölgede bırakan binalar yıkılacak.
MEYDANLAR TARİH KOKACAK
Proje, İstanbul’da her yıl turist sayısının artmasına rağmen şehirdeki meydan sıkıntısını da çözecek. Avrupa’nın önemli turistik merkezlerinde olduğu gibi tarihi ana binanın önünde meydan kazanılması hedeflenecek. Tarihi binanın önünde kurulacak meydanın etrafında aynı mimari restorasyonla butik oteller, kafeler, restoranlar ve sanat galerileri yer alacak. Yoğunluğun ve çarpık yapılaşmanın tamamen önüne geçilmesi ile İstanbul yeni turistik cazibe merkezlerine kavuşacak. Ayrıca meydan çevresinin bitişik nizam olması durumunda tüm binalara eşit yükseklik zorunluluğu gelecek. Galata, Süleymaniye, Tarihi Yarımada ve Haliç öncelikli olarak ele alınacak.
SIRADA BURSA VE DİYARBAKIR VAR
Bakanlık, projenin ikinci ayağında Anadolu’da kaybolmaya yüz tutmuş eserleri kurtaracak. Özellikle Bursa ve Diyarbakır Anadolu’da öncelikli ele alınacak yerler olacak. Bursa’da Ulu Cami ve çevresi ile Diyarbakır için çok özel projeler hayata geçirilecek. Ayrıca Anadolu’daki Osmanlı ve Selçuklu eserlerinin yoğun yer aldığı bölgeler de aynı çerçevede ele alınarak her ile turist çekecek Osmanlı ve Selçuklu mahalleleri kazandırılacak.
