Adını ilk duyduğunuz zaman acaba neresiydi diye düşünmeden geçemiyorsunuz Guangzhou’nun. Benim için de geçen senenin Nisan ayına kadar durum böyleydi . Daha doğrusu Guangzhou’nun Çin’nin ünlü fuarı olan Kanton Fuarı’na ev sahipliği yaptığını az çok bilsem de bilgim sadece bundan ibaretti.
Yıllardır bu kadar insan “Çin Çin” deyip duruyor acaba ticaret potansiyeli nedir , bu insanlar ne yapıyor gibi soruların kafamızda çoğalmaya başladığı günlerin sonunda bir anlık bir gazla yeni dönem Kanton Fuarı’nı biz de gezmeye karar veriyoruz. Gezmeye karar veriyoruz diyorum çünkü aslında yaptığımız işle Çin’in ticari anlamda ilgisi olmasına karşın ithalat anlamında bir beklentimiz yok Çin’den. Bizim gezi tam anlamıyla durum değerlendirmesi ve gözlemden ibaret olacak. (Bu gezi yazısını yazdığım günlerde bu düşünceden tamamen kurtulup iş yapmak için tekrar Çin’e gitmek istemem kaderin bir cilvesi herhalde. Neyse Çin’e gitmeye karar verdikten sonra sıra nasıl gideceğimize karar vermeye geliyor. Guangzhou’ya olan yoğun talepten dolayı şehre THY ‘nin direk seferleri bulunuyor. Bununla birlikte Çin’e Fuar turu düzenleyen firma sayısı da bir hayli fazla. Etrafımızda yıllardır Çin’le ticaret yapan insan çok olunca araştırma dönemi çok kısa sürüyor ve turla Çin’e gitmenin çok daha ekonomik ve sıkıntısız olduğuna karar verip turla anlaşıyoruz.
Gelelim Guangzhou’yu tanımaya . Yazı başında da dediğim gibi aslına bakılırsa Guangzhou bize biraz yabancı bir şehir olsa da burası Pekin ve Şangay’dan sonra Çin’in en gelişmiş 3. , Güney Çin’in ise en gelişmiş şehri. Guangdong Eyaleti’nin de başkenti ve en gelişmiş şehri olan Guangzhou Hong Kong ve Macao gibi önemli ticari ve turistik merkezlere yakınlığı ile çok önemli bir konumda bulunuyor. Çin’in en büyük liman kentlerinden olan Guangzhou Pearl River (İnci Nehri) üzerine kurulı. İnci Nehri Çin’in en büyük 3. Nehri. Güney Çin’in büyük kısmını dolaşarak Hong Kong’a ulaşan nehir maalesef sanayi atıklarından dolayı dünyanın en kirli nehirlerinden. Bugün yaklaşık 14 milyon nüfus ile önemli bir konumda olan şehir 2200 yıllık tarihi ile Çin’in en önemli 24 kültürel şehri arasında yer alıyor. Şehrin geçmişteki adı Kanton. Şehrin tarihine baktığımızda M.Ö 214 yılında ilk kurulan şehir Panyu karşımıza çıkıyor. Daha sonra ise şehir M.Ö 206 yılında Nanyue Krallığınabaşkentlik yapmış. Şehirde kullanılan dil ise Kantonca. Yazım dili olarak olarak geleneksel Çince karakterlerin esas alındığı Kantonca Çin’in güney bölgelerinde konuşulan , Mandarinden sonra en çok konuşulan lehçe.
Fuar haftası gelip çattığında bize Çin yolları gözüküyor. İçimde hafiften hafiften bir heyecan var. Şimdiye kadar onlarca ülke görsem de Uzak Doğu’daki siftah Çin ve Guangzhou şehri ile olacak Havaalanına geldiğimizde dakika 1 gol 1 misalı uçağın 6 saatlik rötarı bizleri karşıladı. Gecenin bir vakti eve dönsek bir türlü havaalanında oyalansak bir türlü derken havaalanında zaman geçiriyoruz. Rötardan sonra sonunda uçakta yerimizi alıyoruz. Uzun yolculuklara Amerika yolculuğundan alışkınım ama saatler boyu daracık koltuklarda kalma fikri ilk andan sıkıntı veriyor insana. Gecenin yorgunluğu ve uykusuz eklenince bünye çok fazla dayanmıyor ve ertesi güne yetecek kadar enerji toplamak için uyuya kalıyoruz. Toplam 9 saatlik aktarmasız uçuşun ardından kendimizi Guangzhou Baiyun Havaalanı’nda buluyoruz. Boğucu havadaki nem daha ilk anda kendisini hissettiriyor. Guangzhou genel olarak yıl boyu çok nemli bir havaya sahip. Yazlar çok nemli ve sıcak , kışlar ise ılık geçermiş bu şehirde. Nisan – Eylül arası ise ünlü Muson yağmurlarının yaşandığı yermiş. Yazın sıcaklığın zaman zaman 40 dereceyi bulmasından dolayı şehre en uygun ziyaret ayları fuar ayları da olan Ekim-Kasım ve Nisan-Mayıs ayları.
Guangzhou ‘nun havaalanı Baiyun merkezde 28 km uzaklıkta bir konumda bulunuyor. Havaalanından merkeze shuttle ve taksilerin yanında şehrin gelişmiş metrosu ile de ulaşım sağlanıyor. Biz şehre tur ile geldiğimiz için havaalanında herkesin çıkmasını bekleyip tur otobüsü ile otelimize geçiyoruz. Bugünkü yorgunluk yeter yarın fuarın ilk günü , enerji lazım deyip erkenden dinlenmeye karar veriyoruz.
Çin’deki ilk sabahımızda kahvaltıdan sonra programımızda Kanton Fuarı var. Turla katılanlar bu konuda biraz şanslı çünkü ziyaretçi fuar giriş kartlarını tur sizler için bastırıp teslim ediyor , bireysel gelenler yanlarınla önceden varsa ya eski kartlarını taşımaları gerek ya da fuar alanından yenilerini çıkartırmaları gerek. Gelelim Kanton Fuarı ile ilgili bilgilere. Hani yazı başlığında Guangzhou için Çin’in bilinmeyen yıldızı dedik ya nedeni işte bu Kanton Fuarı. Hep sağdan soldan tanıdıkların , tüccarların Çin’e iş gezisi için gittiklerini duyarız ama detayları genelde bilmeyiz, daha doğrusu çok da bizi ilgilendirmez. İşte tanıdıkların çoğu Guangzhou’da yapılan Kanton Fuarı için gidiyorlar aslında Çin’e. Tabi direk üreticilere , ya da fabrika gezilerine gidenler yok mu ? vardır tabi ama onların Çin hikayelerinin de mutlaka başlangıç noktasında bu fuar vardır.
Kanton Fuarı 1957’den beri düzenlenen Çin’in en büyük fuarı , Normalde adı “ China Import And Export Fair” (Çin İhraç ve İthal Mallar Fuarı) fakat genelde herkes Kanton Fuarı olarak bilir. Yılda 2 kez düzenlenen fuar bahar aylarında yapılır. Fuar başlangıç tarihleri ilk bahar için nisan ortası , son bahar içinse Ekim ortasıdır. 3 fazolarak düzenlenen fuarda 150.000 fazla çeşitte ürün sergilenir. Her fazda farklı farklı sektörler yer alıyor ve her faz 4 gün sürüyor. 2 faz arasında ise 4 er gün boşluk var. Ekim 2012 ‘de 112.sizi düzenlenen fuarın büyüklüğünü anlatmak için biraz da rakamları kullanalım. 1.300.000 m2 alana kurulu devasa fuar alanı A,B,C olmak üzere 3 binadan oluşuyor. 60.000 katılımcı , 200.000 ziyaretçi fuar boyunca iş geliştiriyor. Fuarın iş hacmi ise tam 32 milyar Dolar ! işte bu yüzden fuar yapıldığı yer itibari ile Guanghzou’yu Çin’in yıldızı yapıyor .
111.sine katıldığımız fuar için otelimizden kalkan fuar servisine biniyoruz. Merkezdeki otelimizden fuar yaklaşık 25 dakika sürüyor. Fuar alanına geldiğimizde görüyoruz ki şehirdeki tüm büyük otellerden fuar alanına devamlı ücretsiz servisler var. Fuar yılların tecrübesinden dolayı çok iyi organize edilmiş , bizdeki Tüyap kargaşasını burada görmek imkansız. Servis araçlarının toplandığı yerde hepsinin otel isminin yazılı olduğu dövizler sizin servisinizin hangisi olduğunu kolayca ayırmanızı sağlıyor.
Sabah tur rehberinden aldığımız fuar giriş kartlarını boynumuza asıyoruz. Kartla ilgili çok güzel bir detay var bana göre , kartın üstünde “Buyer” yani “Alıcı” yazıyor. Bizdeki giriş kartlarında ise genelde “Ziyaretçi” yazar. 2010 yılında Ankara’da katılımcı olarak katıldığımız bir fuarda bu “Ziyaretçi” kelimesinin ne kadar doğru bir kelime olduğunu anlamıştım çünkü bizde genelde sektörle alakası olmayan , zaman geçirmek için gelip fuar gezen insan sayısı da çok fazla. Bu durum onları “Alıcı” kategorisinden çıkartıp “Ziyaretçi” kategorisine sokuyor. Neyse fuar kapısına yaklaştıkça heyecanımız artıyor . Fuar giriş noktalarında hep bal mumu kıvamı esas duruşta duran Çinli askerler var. Hemen kartınızdaki barkodu bilgisayarlara okutuyor. Aynı Çinli askerlerden fuarın belli bölgelerinde de var , onların farkı ise genelde turistik olarak fotoğraf çektirmek istemeyenlere gönülsüz olarak hizmet vermeleri. Heykel kıvamı duran askerlerin yanında onlar gönülsüz olsa da biz de resim çektiriyoruz.
Fuar alanı çok büyük , ve A-B-C binalarından oluşuyor. Birbirinden biraz uzak mesafede bulunan A ve C salonları arasında ulaşımın golf arabası benzeri tarzı arabalar ile de yapıldığını söylesem herhalde fuar alanının büyüklüğü hakkında biraz fikir vermiş olabilirim. İlk olarak fuarda en çok işinize yarayacak noktalardan birisi B Binasında girişe yakın konumda bulunan Bank of China’nın fuar şubesi . Burada döviz bozdurabilirsiniz. Yeri gelmişken bahsedelim Çin’in para birimi Yuan. 1$ yaklaşık olarak 6,28 Yuan (04.10.2012 tarihinde) . Döviz alım satım işlemi ise Çin’de biraz sıkı. Para bozdurmak için önce bir form dolduruyorsunuz sonra uzunca bir sıra bekleyip pasaportunuzu da göstererek döviz bozduruyorsunuz. Dilerseniz hiç sıra beklemeden ATM’lerden de kendiniz döviz bozdurabilirsiniz ama kurlar burada daha düşük. Bu arada döviz bozdurduğunuz zaman size verilen dekontu iyi saklayın. Eğer Çin’den ayrılırken elde kalan Yuan’larınızı iade edip Dolar almak isterseniz bu dekontlar lazım olacak, bunlar olmadan işlem yapmıyorlar. Çin’de bankalar haricinde oteller de para bozuyor ama bu konuda ciddi bir güvensizlik var.
1.fazda daha çok inşaat vb. sektörler var bu yüzden ziyaretçi sayısı diğer fazlara göre daha az oluyormuş. Ziyaretçi sayısı az olunca katılımcılar dikkat çekmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Katılımcım ile göz göze geldiğiniz an direk yanınıza geliyorlar , hemen bilgi vermeye başlıyorlar. En kestirme yol katalog alıp oradan ayrılmak. Tabi her fuarda olduğu gibi katalog almanın en kolay yolu da kendi kartvizitinizi vermek. Çin’de kartvizit vermek oldukça önemli. Herkese bol kepçeden verdiğimiz kartvizitlerin acısını aylar sonra bile e-posta hesabını dolduran yüzlerde Çin maili ile almayla yaşadık. Adamlar yılmadan , üşenmeden hala gönderiyorlar.
Bilgi almak için uğradığımız standlarda Türkiye’den geldiğimizi öğrenenler hiç Türk müşterimiz yoktu deyip ayak üstü fotoğraf bile çektiriyorlar ama insan soramadan geçemiyor “yav arkadaş biz ne zaman müşteri olduk” Standların bazıların katılımcılar yöresel Çin kıyafetleri giymiş , hem ortaya güzel görüntüler çıkmış hem de dikkat çekmeyi başarabilmişler. Fuarda hoşumuza giden bir diğer ayrıntı eğler bir standa oturursanız hemen size kapalı şişede su veriyorlar. Yorucu fuar gezisi içinde bazen çok hora geçebiliyor bu ince davranış.
İlk fazla çok fazla ilgimizi çeken şey bulamasak da 2.faz çok daha hareketli . Oyuncak , ev dekorasyonu , kırtasiye gibi sektörlere ev sahipliği yaptığından dolayı 2.faza gelen ziyaretçi saysısı çok daha fazla. Bu fazda en hoşuma giden şey herkesin elinde bir ajanda olması ve her malın fiyatını hemen öğrenebilmeniz. Alıcı ve satıcı yan yana geldiğinde 2 taraf da hemen geyiği bırakıp ajanlarına fiyatları kaydediyorlar. Biri aldığı fiyatı yazarken diğeri de verdiği fiyatı kayda geçiyor. Daha önceden bir çok kez fuara katılımcı olarak katılmış biri olarak bizdeki manzara tam tersi olduğunu söyleyebilirim. Bizde genelde fuarda fiyat verilmez fuar sonrasında görüşmeler başlar. Kanton Fuarı’nda ise ayak üstü fiyat teklifleri alınıyor , pazarlıklar yapılıyor hatta siparişler bile veriliyor.
Yabancı katılımcı sayısının çok fazla olduğu fuarda eğer bir ürünle ciddi anlamda ilgilenirseniz hemen hemen her üreticisi size fabrika gezisi teklif ediyor. Ciddi alıcıları kapmanın en güzel yollarından biri bu. Kendine güvenen üreticiler hemen fabrikalarını gezdirmek istiyor . Biz de bir çok farklı sektörden bu gibi teklifler gelse de kibarca geri çeviriyoruz hep.
Gelelim fuarda en hoşuma gitmeyen duruma. Bu Çin’liler kopyalama işini abartmışlar , bu yüzden üreticilerde herkese karşı bir güvensizlik oluşmuş. Alıcı olarak ilginizi çeken ürünlerin fotoğraflarını çekmek isteseniz hemen bir engelleme ile karşılaşıyorsunuz , nedeni son derece açık : kopyalamaya karşı önlem. Arkadaş yıl 2012 olmuş sen benim SLR ile resim çekmemi engellersen ben çaktırmadan Iphone ile çekerim , dahası kafaya taksam o karambolde numuneyi yürütürüm sen anlamazsın bile. Ama iş Çinlilerde takıntı oluşturmuş. Durum böyle olunca numune alabilmek resmen hayal oluyor. Hadi resim çektirmedin , numune de vermedin ee katalog ? o hiç yok. Bu nasıl bir ticaret mantığı anlamasak da konuştuğumuz her üretici bunun nedeninin kopyalamaya karşı olduğunu söylüyor. Genel açıklama hep aynı : “Bizden numune alıyorlar , adi ve ucuz üretene ürettiriyorlar “.
Fuar gezinizden sonra yukarı da bahsettiğim gibi dilerseniz otelinizin fuar servisi ile dilerseniz de taksiler ile merkeze ulaşabilirsiniz. Fuarda 2 adet taksi noktası var bunlardan biri adam akıllı çalışıyor , diğeri uyanık yatağı . Hangisi adam akıllı çalışıyor derseniz uzuuuun bekleme sırası olan düzgün çalışıyor Eğer özellikle akşam saatlerinde , fuar dağılınca taksi beklemek isterseniz uzun kuyrukları göze alın. Sırada uyanıklar eksik olmuyor. Yorucu geçen fuar gezisinden sonra en çok satılan alet ufak masaj aletleri Satıcılar gönlünüzü almak için hemen ayak üstü bu aletlerle sırtınıza masaj yapıyor. Alıp almama kararı sizin.
Sonuç olarak Kanton Fuarı Çin ekonomisi için çok büyük katkılar sağlayan , Çin’in en büyük fuarı. Ülkedeki tüm ihracatta Kanton’un etkisi çok büyük.
Guangzhou’daki ticari ilişkimizi bitirdik ee yok mu bu şehrin güzel , gezilecek yerleri derseniz hemen cevap vereyim : “Var , hem de turistik olarak gezildiğinde insana keyif verebilecek kadar çok yeri var.” Birbirinden mistik tapınaklar , ışıl ışıl caddeleri , parkları , müze ve galerileri , ünlü lunapark ve eğlence merkezleri , masaj merkezleri , birbirinden lüks dünyaca ünlü markalara sahip alışveriş merkezleri , toptancı çarşıları … kısacası eğlence için aklınıza ne isterseniz var Guangzhou’da . Özellikle şehrin benim Uzak Doğu’da gezme şansı yakaladığım ilk yer olmasından dolayı ben de ayrı bir heyecana sebep olması bir an önce gezebildiğim kadar yer gezme hevesimi kamçılıyor.
İlk olarak şehrin genel görünümünden bahsedelim. Çin şehirlerine göre normal bir nüfus yoğunluğuna sahip bu şehirde insanın ilk dikkatini çok katlı yollar çekiyor. Bir katta yol bir tarafa onun üstündeki diğer ayrıma onun yanındaki diğer tarafa … İnsan şehir içindeki devasa viyadük ve katlı yolları görünce etkilenmeden edemiyor. Tabi bu kadar katlı yollar ve çok katlı binalar şehirdeki sevimsiz ve çirkin beton görünümünü arttırabiliyor. FakatGuangzhou’nun havasından ve güzel şehircilik anlayışından olsa gerek viyadüklerin ayaklarını hep sarmaşıklar , yeşillikler kaplamış , bunlar insana biraz da olsa nefes aldırıyor.
Gelelim Guangzhou’daki ilk turistik durağımıza . İlk gün fuardan hemen sonra saat geç olduğu için kendimizi şehrin en hareketli ve ünlü caddesi olan Beijing Lu ‘ya atuyoruz. İstiklal Caddesi’nin bir benzeri olan cadde trafiğe kapalı. Cadde boyunca bir çok mağaza , cafe , restoran , pasaj tarzı yerler var. Cadde üzerindeki işportacı yoğunluğu ise tarif edilemez. Eğer biriyle kazara göz göze gelirseniz yandınız hele ki meraktan da bir şeyin fiyatını sorarsanız artık çok geç , kurtuluşunuz yok Hemen dibinizde biten işportacılar ellerindekileri size satma derdinde , eğer gösterdikleri mallar ilginizi çekmezse hemen sağdan soldan farklı mallar çıkartıyorlar. En güzel yol bana göre uzaktan çaktırmadan ne saatıklarına bakın , ilginize çeken bir şey olursa o zaman işportacılara bulaşın yoksa sinir katsayınızın artmasına sebep olabilirler Tabi pazarlık Guangzhou’da olmazsa olmaz. Bir şey alırken esas fiyatın size teklif edilen rakamın 3te biri hatta 4 te biri olduğunu unutmayın. Pazarlıktan hoşlanmazsanız kazık yiyeceğiniz bir gerçek Cadde üzerinde bir çok pasaj bulunsa da eğer markalı ürün isterseniz ünlü markalar genelde büyük avm lerde yer alıyor. Beijing Lu’daki pasajlarda genellikle markasız mallar satılıyor. Caddeden ayrılmadan dilerseniz seyyar satıcıların sattığı tropikal meyvelerden , meyve sularından içebilirsiniz.
Guangzhou’daki bir diğer ünlü cadde ShangXiaJiu Lu . Guagnzhou’da bulunduğumuz süre boyunca 2 gece ziyaret ettiğimiz cadde Beijing Lu gibi şehrin en önemli yerlerinden. Cadde üzerinde bir çok mağaza , cafe , restoran var. Cadde üzerinde en hoşumuza giden yerlerden biri de cadde girişinde bulunan çay dükkanı. Çay kültürü Çin’de de çok önemli bir yere sahip. Özellikle Çin Çayı hemen hemen Çin’e giden tanıdıklardan istenilenler listesinde bir numara yer alıyor Guanghzou’da da çay dükkanlarında istediğiniz kadar , dükkandaki tüm çayları satın almadan deneyebilirsiniz. Satılan çaylar ise çok güzel vakumlanmış şekilde satılıyor. Size verilecek çay siparişi yüklü miktarda olacağı için çayların bavulda az yer kaplaması önemli bu yüzden vakumlu paketler bu noktada hayatınızı kurtarıyor
Gelelim şehirdeki en otantik ve mistik yerlere , tapınaklara. Guangzhou’da yer alan en güzel otantik gezi noktalarını tapınaklar oluşturuyor. Benim için de bir an önce gitmek istediğim yerler listesinde bulunan tapınaklara ancak fuardan vakit kalan günde gezebiliyoruz. İlk durağımız en önemli tapınaklardan Guangxiao Tapınağı (Bright Filial Piety Temple) . Tapınak esas olarak (317- 420) yılları arasında Doğu Jin Hanedanlığı tarafından yapılmış fakat günümüzde 31.000 metrekare alana kurulu tapınak İmparator Qing Dynasty (1644 – 1911) tarafından yapılmış. Tapınak sahip olduğu geçmiş ile de çok önemli. Zen Budizminin 6.patriği Hui Nenh 7.yy’da bu tapınakta eğitim görmüş. Ayrıca tapınak Zen Budistleri için hacı olma yolundaki önemli bir yer. Tapınağa geldiğimizde girişte herhangi bir ücret yazmasa da görevliler önce kişi başı 5 Yuan istiyor vereceğimizi görünce de düzeltip 5$ istiyorlar ama 4 kişi için 20 Yuan’ımızı verip içeri giriyoruz. İlk olarak girişte bizi devasa heykeller karşılıyor , açıkçası bu heykellerin (Budistlerin sözde tanrıları sanırım) ne anlama geldiklerini , kim olduklarını bilmediğimiz için öyle gezip geçiyoruz.
Tapınak bizim beklediğimizden çok da geniş bir yerleşke ile karşıladı. Tapınak içinde bir çok bölüm var, bahçede ise birbirinden güzel heykeller ve bitkiler var. Açık hava olmasına karşın yoğun tütsü kokusu hemen dikkatimizi çekiyor. Çeşitli yerlerde bulunan sözde tanrıların hepsinin önünde tütsülükler bulunuyor. Tapınakta ayrıca ücretsiz vejeteryan yemek verilen bir de bölüm varmış fakat bizim dikkatimizi çekmedi. Bunun dışında Budistler de işi kapitale vurmuş. Tapınak içinde turistlere yönelik hediyelik eşya satan bir de dükkan var.
Akşam saati yaklaştıkça tapınakta bir hareketlilik başlıyor, genci yaşlısı tapınakta eğitim gören tüm rahipler etrafta gezinmeye başıyor. Tapınağı kapanış saati yaklaşırken saat 17:00 gibi önce tapınakta davul çalan rahipler dikkatimizi çekiyor. Daha sonra anlıyoruz ki başlayacak olan ibadet öncesi ilginenlere haber veriliyor. Bizi de uzaktan el kol ile çağıran rahibe yok abi sağol deyip tapınaktan ayrılıyoruz
Guangxiao Tapınağı’ndan ayrılıp hemen bölgede gezinmeye başlıyoruz. Tapınak yanında yer alan ufak bir sokak pazarı hemen dikkatimizi çekiyor. Tezgahlarda her zaman görmeye alışkın olmadığımız çeşitli sebzeler ve tropikal meyveler var. Pazar girişinde yer alan kasaplar ise herkesin midesine hitap etmeyecek tarzda etler satılıyor. Guanghzou’daki yemek kültürüne aslında hiç girmeyecektim ama biraz bahsedilmeyecek gibi de değil. Buradaki yerlerin iştahları pek yerinde maşallah. Hayvan eti olsun da ne eti olursa olsun modlarında buradakiler. Zaten marketlerde yer alan tavuk bacakları ilk dakikadan tırsmamıza neden olmuştu Karşılaştığımız manzaralar ne olursa olsun sokak pazarları bir şehri , bir kültürü tanımanın en kolay ve eğlenceli yollarından bu yüzden sokak pazarı güzel bir rastlantı oldu bizim içinde.
Pazardan ayrıldıktan sonra Guangxiao Tapınağı’na hemen kısa bir yürüme mesafesinde bulunan The Temple of Six Banyan Trees e geçiyoruz . Burası Çin’in en önemli Budist tapınaklarından olan , adını Banyan ağaçlarından alan ve Çiçek Tapınağı olarak da bilinen bir yer. 537 yılında Güney hanedanlıklarından Liang tarafından yaptırılan tapınak daha sonra çıkan yangınlarda büyük hasar almış. Yeni görüntüsüne ise Kuzey hanedanlıklarından Song tarafından (970-1127) restore edilmesiyle almış. 8 kattan oluşan ve üzerinde bir birinden güzel el işlemelerinin olduğu tapınak gezginlere çok güzel bir manzara sunuyor.
Chen Clan Academy Guangzhou’daki bir diğer durağımız. Burası Qing Hanedanlığı tarafından 1894 yılında hanedanlığın devamında yer alacakların eğitiminde kullanılmış bir akademik tapınak. Geçen yılların arından önce Chen Clan’s Endüstri Koleji daha sonra da ortaokul seviyesinde hizmet vermiş. Günümüzde iseGuangdong Folk Art Museum (Guangdong Halk Sanatları Müzesi) olarak hizmet veriyor. Toplam 19 bina , 6 avlusu ve 9 salonu bulunan yapı turistlerin oldukça ilgisini çeken yerler arasında. Müze içinde Çin tarihine ait birbirinden güzel tahta ve fildişi oymacılığına ait eserler sergileniyor. Bazı eserlerin üzerinde satış rakamları da bulunuyor. Daire parası eden eserleri biz sadece izlemekle ve fotoğraf çekmekle yetiniyoruz
Sıradaki durağımız anten dahil 600 metre yüksekliğe sahip dünyanın en uzun yapılarından olan Canton Tower(Kanton Kulesi). Tv ve gözlem kulesi olan yapının anten dahil yüksekliği 600 metre , çatı yüksekliği ise 459,2 metre. Çin’in en yüksek yapısı olan kule ayrıca dünyanın da en yüksek 4.yapısı. ( İlk 3 ise şöyle : Burj Khalifa Dubai (829,84 m) , Tokyo Skytree Tokyo (634 m), Abraj Al Bait Towers Mekke (601 m) . ) Canton Tower esas olarak TV kulesi ve gözlem yeri olarak geçse de kulede restoran , 4D sinema ve kule tepesinde eğlence aletleri bulunan bölüm bulunuyor. Kulenin giriş ücreti çıkış yapacağınız kata ve katılacağınız aktivitelere göre değişiyor. Kulenin en yüksek noktası 488m lik açık alan . Burada 10 dakikadan fazla durmak yasak. Buraya çıkmak isterseniz bilet fiyatı 230 Yuan . Bunun bir alt noktası ise 436 metrede bulunan kapalı alan. Buraya çıkış ise 150 Yuan . Kule bileti alırken Dolar kabul edilmiyor . Biz 436 metrelik kapalı alana çıkmaya karar veriyoruz . Kule asansörünün bir yüzü cam , böylece çıkarken dışarıdaki manzarayı yükselik korkunuz yoksa ayılıp bayılmadan izleyebiliyorsunuz , zaten yükselik korkusu olan adamın kulede işi ne neyse. Asansördeki ekrandan da anlık yükselik bilgilerinizi izleyebilirsiniz. Kule üstüne geldiğinizde bütün Guangzhou ayaklarınızın altında bulunuyor. Yalnız Guangzhou’nun kapalı havasının azizliğine burada da uğruyoruz , manzara hiç net değil. Kuleye akşam üstü çıktığımız için şehrin hem hava aydınlıkken hem de kararıp bina ışıkları şehri ışıklandırmış halini izleme şansımız oluyor. Kulede bulunan teleskop tarzı makinalara (2dakikası 10 Yuan) biletinizi okutarak etraftaki binalar hakkında bilgi alabilir , ekranlardan binanın gece ve gündüz görüntüleri hatta canlı canlı binanın yakınlaştırılmış görüntülerini izleyebilirsiniz. Kule üzerinde biraz oyalandıktan sonra artık ayrılıyoruz.
Aslında Guangzhou’da daha bir çok gezilecek yer var vaktimiz olmadığı için çoğunu gezemiyoruz. Ama bilelim öğrenelim derseniz Guangzhou’daki diğer önemli yapılar ise şunlar : Bunlardan ilki Sun Yat-Sen Memorial Hall: Çin tarihinde çok önemli yere sahip Dr. Sun Yat-Sen ve Çin halkı anısına 1931 yılında yapılmış içinde 4700 kişi oturma kapasiteli toplantı salonu ile Çin mimarisinin bütün özelliklerini taşıyan Sun Yat-sen Anıtı yer alıyor. Anıtın hemen yanında ise şehrin en büyük ve en eski taoist tapınağı olan Sanyuan Tapınağı yer alıyor. Tapınak ziyaret saatleri 08.00 – 17.00 . Shamian Adası hareketli metropol yaşantısından uzaklaşıp biraz nefes alabileceğiniz çok güzel bir yer. Eski tip İngiliz ve Fransız tarzı yapılara sahip. Mimarisi 19.yy sömürge çağını yansıtan bölgede en dikkat çekici yapı. Our Lady of Lourdes Chapel . Yuexiu Park , hemen hemen tüm Guangzhou rehberlerinde gezmeniz gereken en güzel yerler listesinde adını sık sık gördüğümüz bir park. Kentin kuzey bölgesinde yer alan park Guangzhou’nun en büyüğü. Parka giriş 10 Yuan. Kalabalık şehir hayatından uzaklaşıp biraz yeşille bütünleşmek için ideal bir yer olabilir. Baiyun Dağı (White Cloud Mountain) şehrin 7.5 km kuzey doğusunda yer alan yer Guangzhou’nun en güzel doğal harikalarından biri. Biraz sakinleşmek için bir diğer gezi alternatifi de burası.
Yukarıda adı geçen yerler Guanghzou’daki en ünlü gezi noktaları. Bunlar dışında kalan yerler ise : Shishi Sacred Heart Catholic Cathedral , Memorial of the Huangpu Military Academy , Xiguan Residence , Wu Xian Guan Temple , Huaisheng Cami , Hualin Temple , Yuan Xuan Taoist Temple , Xiaozhou Köyü , Xiao Bei / Siu Bak , Guangzhou City Art Museum , Guangdong Museum of Art , Museum of the Western Han Dynasty Mausoleum of the Nanyue King , Guangzhou Sculpture Park , Guangzhou Uprising Museum , Guangzhou Ocean , Guangdong Revolutions History Museum , Peasant Movement Institute , Guangzhou Zoo , Yuntai Garden , Xiangjiang Wild Animal Safari Park : , Green Walk , Huanghua Gang Commemoration Park , Guangzhou Martyrs’ Memorial Garden , Huadu Square , Million Sunflower Garden .
Ayrıca buralar dışında Guanghzou’da bir çok ünlü eğlence parkı da yer alıyor. En ünlüleri : Chimelong Paradise (içinde “En” leri barındıran oyuncaklara sahip bir eğlence parkı) , Chimelong Water Park (batıdakileri aratmayan bir su parkı) , Guangzhou CrocoPark (timsah parkı) , Guangzhou Xiangjiang Safari Park (safari park) ve Chimelong International Circus
İşimizi hallettik , az biraz şehri de gezdik peki ya alışveriş ? Çin’e kadar gidip de bir sürü ıvır zıvır almadan dönmek olmaz. Üstelik çarşıları gezmek için illa toptancı olmanıza gerek yok , toptancılardan bir kısmı perakende satış da yapıyor tabi fiyatları değiştirerek. Yani tek bir tane alacağınız ürün fiyatı hemen mağaza fiyatına çekiliyor . Bu yüzden çanta ve ayakkabıcılar çantası gibi yerler bir iki tane bir şey alacaklar için pek de ekonomik olmuyor. Guangzhou’da Ayakkabı ve Çantacılar Çarşısı ile Oyuncakçılar Çarşısını gezmiş biri olarak burada satılanların aslında çok da ekonomik olduğunu söyleyemem. Tabi boş vaktiniz varsa ya da gezip bir fikir edinmek isterseniz şehirde pasaj , toptancı çarşısı ve lüks markaları barındıran alışveriş merkezinden bol bir şey yok. Önce pasajlardan ve toptancı çarşılarından bahsedelim. Şehirdeki en ünlü toptancılar : Haiyin Elektronik Pazarı , Bilgisayarcılar Çarşısı , Ayakkabıcılar Çarşısı , Çantacılar (Deri) Çarşısı, Başörtüsü , Saatçiler Çarşısı , Tekstilciler Çarşısı (2 adet) , Kumaş Marketi , Dekorasyon, tablo vb. ürünler Pasajı , Akvaryumcular Çarşısı , Gözlükçüler Çarşısı , Oyuncak ve Aksesuar Çarşıları , Bebek ve Çocuk Ürünleri Çarşısı . İhtiyacınız olabilecek hemen hemen tüm eşyalar bu çarşılarda. Yalnız baştan uyarmakta fayda var bu çarşıdaki satıcıların bir çoğu perakende satış yapmayabiliyor . Bu yüzden pasajlar hakkında daha detaylı araştırma yapmanızı tavsiye ederim . (Çarşıların Çin’de isimleri ve adresleri çok yakında Guangzhou Rehberi’nde yerini alacak.)
Gelelim alışveriş merkezlerine. Guangzhou’daki alışveriş merkezlerini gezerken karşılaştığım markalar açıkçası beni şoke etti . Türkiye’de bulunmayan , bulunsa da çok küçük mağazalara sahip olan dünyaca ünlü markalar Guangzhou’daki bir çok avm de yer alıyor. Bilindik markaların Fiyatlar ise enteresan bir şekilde Türkiye’den pahalı. Aynı markaların benzer ürünlerini Türkiye’de çok daha ucuza alabilirsiniz. Yalnız bazı alışveriş merkezlerinde Boyner ve Ykm tarzı bol çeşitlilikte ürün satan yerler bulunuyor. Buralarda çok daha uygun fiyatlara özellikle kıyafet bulmak mümkün. Guangzhou’da yer alan ünlü alışveriş merkezleri ise : Grandview Mall(Zhengjia Plaza) , La Perle (Türk restoranı Sultan’ın olduğu yer) , China Plaza , Tee Mall , Zhongtian Shopping Mall , Friendship Store , Wangfujing , Onelink Plaza . Avmlerin yanında yazı başında bahsettiğim Beijing Lu veShangXiaJiu Lu en ünlü alışveriş caddeleri.
Guangzhou mutfağı Çin’in en ünlü 4 mutfağı arasında yer alıyor. Çin mutfağı konusunda çok bir bilgim olmasa da Batıda yer alan Çin restoranlarının çoğunun tarzının Guangzhou mutfağına ait olduğu söyleniyor. Yani Türkiye’deki herhangi bir Çin yemeğini seviyorsanız muhtemelen aynısını Guanghzou’da da bulabilirsiniz. Peki ünü Kanton yemekleri neler derseniz : White Cut Chicken (az baharatlanmış tavuk eti) , Yum Cha / Dim Sum(ufak minik kap , meze tarzı atıştırmalıklar) , Siu Mei / Shao Wei (kavrulmuş et,barbekü) ve tabi ki deniz ürünleri .
Yukarıda da bahsettiğim gibi Kantonlular her türlü hayvan etini yiyebilen insanlar ama henüz gözünüz korkmasın . Guangzhou’da birbirinden güzel yemekler bulabileceğiniz bir çok Türk restoranı var. Üstelik buralar Avrupa’daki gibi çakma Türk restoranı değil , bildiğim kuru fasulyeye ekmek bandırıp keyif çatabileceğin yerler Şehirdeki en ünlü Türk restoranları Sultan Turkish Restaurant, Bosphorus Turkish Restaurant , Ottoman Restaurant ve İstanbul Restaurant. Bosphorus ve Ottoman birbirine çok yakın konumda bulunuyor . Özellikle bu 2 restorana Türkler kadar Araplar ve yerliler de büyük ilgi gösteriyor bu yüzden özellikle fuar zamanı yemek saatlerinde restoran önünde uzun kuyruklar oluyor. Kapıdaki görevliye isim yazdırıp genelde 15-60 dk arası , yoğunluğa bağlı olarak masa sırası beklemek zorunda kalabiliyorsunuz. Birkaç akşam gittiğimiz Bosphorus’dan çok fazla olmasa da memnun ayrıldık. Çalışanların hepsi Türk değil ayrıca masanızın başında yemeğinizi bitirmenizi bekleyen insanları görmek güzel bir duygu değil. Yemek sırası olduğu için yemek üstüne kolay kolay çay keyfi yapamıyorsunuz. Her şeye rağmen restoran güzel. Bizim favori mekanımız ise diğerlerine göre biraz daha pahalı ama çok kaliteli hizmet veren Sultan Restaurant oldu. Özellikle restorandaki sulu yemek çeşitliliğinin fazla oluşu imdadınıza yetişiyor. Sultan’a ilk girdiğimizde sipariş verirken kendimi “Salak Milyonerler” filminde günlerce sadece su içip günler sonra para bulup da restorana gidip keyfe gelen Şaban ve kardeşleri gibi hissettim
Türk restoranları dışında şehirde Mc Donald’s , Pizza Hut gibi bir çok da fast food restoranı var. Kısacası Guangzhou dünyada kolay kolay aç kalmayacağınız yabancı şehirlerden biri.
Aslında yabancı bir şehire adım atınca ilk lazım olacak konu o yerdeki ulaşımın nasıl olduğu ama Guangzhou’da çok anlatılacak şey var bu yüzden ulaşıma sıra anca geldi Guangzhou ulaşım konusunda çok gelişmiş bir şehir. Şehirde çok düzgün çalışan bir metro sistemi var fakat metroyu biraz es geçeceğim çünkü Guangzhou’da taksi ulaşımı çok ama çok ucuz. Özellikle 2-3 kişiyseniz metro ile aynı fiyatlara ulaşım sorununuzu taksi ile çözebilirsiniz. Açıkçası 4 kişi gittiğimiz Guangzhou’da bulunduğum 1 hafta boyunca metro durağının önünden bile geçmedim. Taksiye binerken en çok dikkat etmeniz konu gideceğiniz yerin bir kartvizit ya da Çince adının yazılı olduğu bir kağıdı taşımanız. Aksi taktirde ne kadar uğraşırsanız uğraşın fuar yeri haricinde taksicilere bir şey anlayamazsınız. Mümkünse gittiğiniz restoran kartvizitlerini saklayın. Gezilecek yerler ve alışveriş merkezlerinin isimlerinin Çince yazılı olduğu kağıtları hatta adresleri taşıyın. (Kısa süre içinde tüm bu tercümelerin yer aldığı sayfayı Guangzhou Rehberi içinde bulabilirsiniz.)
Şehir Kanton Fuarı’na ev sahipliği yaptığı için taksiler çok sıkı kontrol altında tutuluyor , bu yüzden taksici beni kazıklar mı korkunuz olmuyor. Taksilerin bırak taksimetre açmayı fiş kesmeleri zorunda. Sürücü koltuğunun yanında her taksicinin bir kimliği ve kimlik numarası büyük boyutlarda yazılı. Karşılaşabileceğiniz en ufak sorunda hemen bu rakamları almak taksicinin sicilini bitiriyor. Bu yüzden müşteri kazıklama derdine giremiyorlar. En ufak bir sorunda telefonunuz ile taksicinin kimlik belgesini cep telefonunuz ile resmini çekerseniz taksici emin olun hemen anlaşma yoluna gidecektir. Taksilerde ilk 2,3 km 10 Yuan. Bu arada taksicilerde felaket bir kılıma ve araç kullanırken el freni kullanma hastalığı var. Taksiye bindiğiniz anda buz dolabına girmiş gibi oluyorsunuz. Bindiğimiz bir taksi bir kez uyarıma rağmen klimayı adam akıllı kısmadığı için çaktırmadan ara ara klimayı kapatmak zorunda kalmıştım Şoförler Fast & Furious filminden çıkmış tipler gibi özellikle ışıklarda devamlı el freni kullanıyor. Taksicinin birinin önüne geçen trafik polisine sinirden iki saat selektör yaptığını görünce adamların psikolojisi hakkına bilgi sahibi olmuştuk
Gaungzhou yazısını noktalamadan son olarak bir de ünlü Ayak Masajından bahsedelim. Guanghou’da bir çok masaj salonu var. Otelinizden masaj salonları hakkında bilgi ve kartvizit alıp ayak masajını test edebilirsiniz. Üstelik Guangzhou’ya Kanton Fuarı için gitmişseniz yürümeyle geçen yorucu bir gün için ayak masajı gibisi yok. Masaj salonlarında odalar genelde ayak masajı yaptıranlar için 4 kişilik , klasik masaj yaptıranlar içinse 1 ya da 2 kişilik. Odalarda tv ve rahat koltuklar var. Masaj başlamadan önce ayaklarınıza kaynar suya sokup bir süre dinlenmesi sağlanıyor. Ayağınız yumuşarken masörler önce kol ve boyun bölgenize masaj yapmaya başlıyor. Buraya kadar her şey çok güzel rahatlıyoruz , ama sıra masajla tedaviye gelince işin rengi değişiyor Masörler masaj yaptıkları bölgelerdeki sinirleri bir dürtmeye başlıyor yerinde duramıyorsunuz Sıra ayaklara gelince durum yine aynı , bir insan ayağına masaj yapılarak ne kadar acı çekebilir hesapta di mi ? ama yaptırın da görün Neyse masaj boyunca erkekliğe çok fazla leke sürdürmeden sıkıyoruz dişimizi . Masaj anında şekilden şekile girsek de masaj çok iyi geliyor , insanın tüm yorgunluğunu alıyor. Gözünüz korkmasın , tekrar fuar için Guangzhou’ya gitsem ben yine ayak masajı yaptırırım , siz de deneyin
Sonuç olarak hem Kanton Fuarı hem de gezilecek yerleri ile Guangzhou Uzak Doğu’da gezdiğim ilk yer olarak uzun zaman aklımdan çıkmayacak. Kim bilir bakarsınız kısa zaman içinde bize tekrar Kanton Fuarı yolları görünür …
Nereleri gezmeli ? Kanton Fuarı , Guangxiao Temple (Bright Filial Piety Temple , The Temple of Six Banyan Trees , Chen Clan Academy , Sun Yat-Sen Memorial Hall , Sanyuan Temple , Canton Tower , Shamian Adası , Guangdong Museum , Yuexiu Park , Baiyun Mountain (White Cloud Mountain) , Shishi Sacred Heart Catholic Cathedral , Memorial of the Huangpu Military Academy Xiguan Residence Wu Xian Guan Temple Huaisheng Cami Hualin Temple , Yuan Xuan Taoist Temple , Xiaozhou Köyü , Xiao Bei / Siu Bak , Guangzhou City Art Museum , Guangdong Museum of Art , Museum of the Western Han Dynasty , Mausoleum of the Nanyue King , Guangzhou Sculpture Park , The Memorial Museum Of Generalissimo Sun Yat-Sen’s Mansion , Guangzhou Uprising Museum , Guangzhou Ocean , Guangdong Revolutions History Museum , Peasant Movement Institute , Guangzhou Zoo , Yuntai Garden , Xiangjiang Wild Animal Safari Park , Green Walk , Huanghua Gang Commemoration Park , Guangzhou Martyrs’ Memorial Garden , Huadu Square , Taoist temple , Million Sunflower Garden , Chimelong Paradise , Chimelong Water Park , Guangzhou CrocoPark , Guangzhou Xiangjiang Safari Park , Chimelong International Circus
Ne yapmalı ? Çin’in en büyük ve en önemli fuarı Kanton’u gezin , Pearl River’da akşam tekne turu atın , Ayak masajı yaptırın , Çin’in en yüksek yapısı olan Canton Tower’a çıkın , Şehrin ünlü alışveriş caddelerini dolaşın , eğer birkaç gün vaktiniz varsa Macao ya da Hong Kong’a gidin.
Ne yemeli ? Çin mantısı , Dim Dum , Deniz ürünleri denenebilir. Diğer Çin yemekleri midenize kalmış Bunun dışında Boshphorus ,Ottoman , Sultan ve diğer Türk restoranlarına da gidebilirsiniz.
Ne almalı ? Chen Clan Academy içinde çok güzel şişe içi boyalamalar satılıyor , bunlar dışında geleneksel Çin ürünleri ve yeşil çay alınabilir. Şehirde ucuz alışveriş imkanı var , ünlü alışveriş merkezlerini ve toptancı çarşılarını gezebilirsiniz.
Kaynak: Gezipgordum.com
