İngiltere Hükümeti, tur operatörü Thomas Cook’un iflasını açıklaması ile birlikte denizaşırı sahil beldelerinde ve tatil yerlerinde mahsur kalan 150.000’den fazla turisti eve getirmek için “barış zamanı tarihinin en büyük ülkeye geri getirme” seferberliğini başlattı.
11 saat süren yatırım görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, 178 yaşındaki şirketin iflasını takip eden saatlerde, kiralık jet uçaklarıyla büyük bir seferberlik başlatıldı. Bu durum rezervasyonlar, uçuşlar ve paket turların iptal edilmesine neden olurken, gezginler için de çevrimiçi paniğe yol açtı ve Thomas Cook bonolarında düşüş gerçekleşti.
Hükümet, gelecek iki hafta boyunca tatilcileri Matterhorn Operasyonu olarak adlandırılan bir operasyon ile geri getirmek için çalışacağını açıkladı. Duruma aşina olan bir kişiye göre kurtarma, İngiltere’nin iki yıl önce Monarch Havayolları’nın iflasından etkilenen yolcuları getirmek için harcadığı paradan yaklaşık % 50 daha fazla olacak ve 75 milyon Sterlin’e mal olacak.
Tatil destinasyonlarına ulaşanlara, yerlerinde kalmaları ve tatillerine devam etmeleri yönünde çağrıda bulunuldu. Hükümet, tatilcilerin konaklama masraflarının güvence altında olduğunu ve planladıkları zamanda eve geri döneceklerini söyledi. Rezervasyonlar, seyahat kesintilerine karşı sigorta sağlayan Air Travel Organizer (ATOL) Lisans programı ATOL kapsamında güvence altında bulunuyor.
Yine de Thomas Cook‘un iflası, henüz seyahate çıkmamış olan binlerce insan için kaos yarattı; aile toplantılarına, düğünlere ya da balayına gidecek olanlar için bu durum, tatilcilerin kafasını karıştırdı. Twitter’da tartışmalara neden oldu.
Sektörde en iyi bilinen Thomas Cook, seyahat sektöründe yıllarca süren değişim sonucunda meydana gelen en büyük zayiat. Mevsime bağlı sektör, terörizmden politik kargaşaya kadar çeşitli şoklara maruz kalırken, ucuz havayollarının ve çevrimiçi rezervasyon platformlarının yükselişi, güneş açlığı çeken Avrupalıları paket turlara veya kendi gezilerini organize etmeye teşvik ediyor.
İngiltere’nin en iyi bilinen markalarından birinin çöküşü, Fosun Turizm Grubu liderliğindeki yatırımcıları ile aylarca süren görüşmelerinden sonra 21.000’den fazla işin riske girmesine de neden olacak. Club Med tatil zincirinin sahibi olan Çinli şirket, Thomas Cook’un tur operasyonlarının kontrolü ve havayolunda azınlık hissesi karşılığında 1,1 milyar dolarlık bir kurtarma önerisinde bulunmuştu.
Londra merkezli şirket, kurtarma umutları için geçtiğimiz hafta 200 milyon Sterlin’den daha fazlasına ihtiyaç duyduğunu belirtmişti.
İcra Kurulu Başkanı Peter Fankhauser; “Anlaşma büyük ölçüde kararlaştırılmış olsa da, müzakerelerde son birkaç gününde talep edilen ilaveler ile sorunun aşılmaz olduğu kanıtlandı” dedi.
Thomas Cook hisseleri Londra’da askıya alındı ve Euro tahvili % 72 oranında düştü. Alman rakibi TUI AG % 11 oranında değer kazanırken, British Airways’in ana ortağı IAG, Easyjet Plc ve Ryanair Holdings Plc için mahsur kalan yolcular nedeniyle talepler arttı.
Thomas Cook’un Alman havayolu şirketi Condor, uçuşlarını sürdüreceğini ve Alman Hükümetine bir köprü kredisi anlaşması için başvuruda bulunduğunu söyledi. Şirketin Alman tur operasyon kolu, “nihai seçeneklerden” bahsetti ve iflas başvurusunda bulunması gerekebileceği konusunda uyardı.
Binlerce İşsiz
AlixPartners LLP, Thomas Cook’un danışmanı olarak seçildi ve müşterileri İngiltere’ye geri getirmek için havacılık otoritesiyle birlikte çalışacak.
Çöküş, İzlandalı bütçeli havayolu Wow Air’in iflasından yalnızca aylar sonra, Avrupa seyahat sektörüne bir darbe daha vuruyor. Taşıyıcı, finansman yetersizliği nedeniyle Mart ayında faaliyetine son vermişti ve 2.700 kişi işsiz kalmıştı. Bu durum, ülke ekonomisine zarar verdi. Monarch ise, charter seferlerden tarifeli düşük maliyetli seferlere geçmeyi denedikten sonra 2017 yılında iflas etti.
Fosun Turizm Grubu Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Thomas Cook bir çözüm bulamadığı için “hayal kırıklığına uğradığını” belirtti ve Hong Kong’da hisselerinin % 5,5 oranında değer kaybettiğini açıkladı.
Şirket, “Fosun, süreç boyunca konumunun değişmediğini doğrular; ancak maalesef diğer faktörler değişti” dedi ve “etkilenen herkesin üzüntüsünü paylaşıyoruz” açıklamasında bulundu.
Son kurtarma teklifi, mevcut borcu hisse senetlerine geçirmeyi içeriyordu ve Fosun, Thomas Cook’un tur işletmesinin çoğunluğunu elinde tutarken, alacaklılar havayollarını kontrol altına alacaktı. Bloomberg tarafından derlenen verilere göre, şirketin 31 Mart itibariyle yaklaşık 2 milyar Sterlin borcu vardı.
Ancak zorluklar sonunda aşılmaz bir hale geldi. Planı engellemek için bir grup riskten korunma fonu organize etti; çünkü bir şirketin borcunu hisse senetleri ile ödemesi durumunda nakit para akışı olmayacaktı. Ayrıca, müşterilerin rezervasyonlarına ilişkin taahhütlerini yerine getirmeyeceği düşüncesi ile Thomas Cook’dan kaçınmaları endişesi vardı.
Başbakan Boris Johnson, kurtarma için 150 milyon Sterlin değerinde bir paranın talep edildiğini ve Hükümetin bu talebi geri çevirme kararını savundu.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için New York’a giderken gazetecilere; “Bu, çok fazla vergi mükellefinin parası. Ahlaki bir tehlike oluşturur” dedi.
1840’lı yıllarda aynı adı taşıyan bir Victoria girişimcisi tarafından kurulan Thomas Cook, İngiltere içi tren seyahatleri organize ederek başlamıştı. İngiltere’nin büyüyen orta sınıfının, kıta Avrupası’nın zevklerini keşfetmek için daha fazla zamana ve paraya sahip olduklarını keşfetmesiyle işletme büyüdü.
II. Dünya Savaşı’ndan kısa bir süre sonra devlet demiryolu şirketine de bir süre için dahil olan şirket, Britanyalılar güneşi ucuz bir bütçeyle ararken, 1970’lerde ve 1980’lerde büyümeyi “Sadece rezervasyon yapma, Thomas Cook ile yap” sloganı ile ulusal ruha işleyerek sağladı.
Ancak şirket, büyük borç yükü altında ve İngiltere’de yüksek profilli bir varlığın sürdürülmesinin getirdiği maliyetler altında çalıştı. Çevrimiçi rakipleri Nimbler asıl işine girdi ve art arda revizyon planlarını başarısızlığı, durgun Avrupa tatil piyasası ve Brexit’den kaynaklı dalgalı talebinin ekonomik etkisinin yarattığı belirsizlik de yakın zamana kadar sürdü.
Hong Kong Orient Capital Research Genel Müdürü Andrew Collier, yavaşlayan küresel ekonomi ve Çin’deki turizm ve seyahatte yaşanan gerilemenin işaretleri Fosun Turizm’in kurtarma paketini yükseltmesini engelleyebilir. Hong Kong’da 2015 yılında Thomas Cook’u satın alan şirket, “büyük olasılıkla yatırımlarının karşılığında çok az kazanırken çok fazla para harcamaktan endişe duyuyor” dedi.
CEO Fankhauser, Pazartesi günü yaptığı açıklamada; “Bu, tatil paketlerine öncülük eden ve dünyadaki milyonlarca insan için seyahat etmeyi mümkün kılan şirket için son derece üzücü bir gün” dedi.
