Coronavirüs (Covid-19) son aylarda hayatımızı oldukça etkilerken bundan en fazla etkilenen sektörlerin başında gelen turizm sektörünün öncü tur operatörlerine “COVID-19 Sırasında ve Sonrasında Nasıl Konumlanmalı” konusunu sorduk.
Barış Öztürk (Travelzone)
Covid Sadece Çin ve bazı diğer bölge ülkelerde kalmış olsa ülkemizde faaliyet gösteren tüm turizm paydaşları adına müthiş bir sezon bekliyordu bizleri.Tam uzakdoğu ters sezonun ortasında iptal olacak rezervasyonların bölgemize kayacak olması , diğer taraftan milyonlarca Çinlinin hareket etmemesi nedeniyle tüm dünyada özellikle Avrupada oluşacak olan boşlukların gene biz operatörlere sağlayacağı yeni satın alma avantajları ve son dakika fırsatları Türk turistin önüne de cazip firsatlar sunuyordu.
Tabi devamında yerinde kalmayınca sadece bölgede değil tüm dünyada en çok turizmi vurdu. Milyonlarca çalışanın mesleğini kaybetme ve işsiz kalma korkusu var.Kapanan oteller ve müzeler , iptal edilen uçak seferleri devletlerin bu dönemde sosyal etkileşim ve ekonomik anlamda ne denli bir güce sahip olduğunu tekrar hatırlattı.
Türkiye son yıllarda siyasi ve ekonomik olarak önemli dar boğazlardan geçti , her defasında Türk insanına özgü hızlı karar alma ve dinamik yapısı bu süreçleri diğer ülkelere göre daha hızlı atlatmasına yol açtı.Fakat bu biraz başka.. Dünya tarihinin önemli bir anına eşlik ettiğimiz bugünlerde , bu izin bırakacağı önemli geçişlerin eski alışkanlıkları değiştirmeyeceği kaçınılmaz.Yardım açıklamaları geliyor fakat bunlar yetmez , virüs sonrası tur operatörlerini daha büyük bir görev bekliyor.Bu da yeni çağa ayak uydurmak ve inovatif fikirlerini ortaya koymak.
Evine kapanan insanlar kapıların tekrar açılmasıyla elbette yeni ve hızlı bir şekilde seyahat planları yapacaktır fakat sürecin bitimde her şeyin eski kaldığı yerden başlayacağını düşününlerden değilim.Yaptığımız işlerin kalbinin tekrar atmaya başlaması için yeni işbirliklerinin başlaması gerekiyor , ortak plan ve strateji gerekiyor. Rekabeti bir süreliğine kenara bırakıp , masanın etrafında tekrardan oturmalıyız.
Kaan Şaf (Day Tours)
Çin’de başlayarak dünyayı etkisi altına alan ve çoğu ülkede kontrolden çıkmış olan Covid-19 pandemisini Ocak ayında ilk duyduğumuzda Çin dışındaki ülkelerin sadece onlar adına üzüldüğü bir durumdan şuan günlük hayatımızı durduran küresel bir salgına dönüşeğini sanırım kimse tahmin bile edemezdi.
Sektörümüze baktığımızda Şubat ayında öncelikle Asya pazarıyla iş yapan şirketler için başlayan kriz Mart ayının başından itibaren sektörünün tamamını etkilemeye Mart ortasında ise ofislerde yapılan tek işin iptal&iade yada iyi ihtimalle erteleme yaptığı bir duruma geldi.Bu işlerini bitiren tüm şirketler de artık evlerine çekilerek bu salgının geçmesini beklemeye başladılar.
Açıkçası kimsenin kestiremediği ve çok hızlı ilerleyen bir süreç olduğundan herkes hazırlıksız yakalandı.Aslında tam tersi 2020 yılı o kadar iyi başlamıştı ki bu sene rekorlar kırmayı bekliyorduk.Ama maalesef bu sene de bu başımıza geldi.
Biz şirket olarak Küba ve Meksika ‘da hizmet verdiğimiz için en yoğun dönemimizde bu kriz bizi vurdu ve en çok ciro yaptığımız Mart,Nisan ve Mayıs ayındaki tüm gruplarımız iptal olduğundan bizde bu anlamdaki kayıplarımızdan çok etkilendik ve Eylül ayına kadar da etkileneceğiz gibi duruyor.
Krizin öngörülen hasarı belli olduğu gün itibariyle şirket yönetimi olarak öncelikle personel çıkartmadan tasarruf etme politikası izlemeye karar verdik.Şuan için personellerimizin evden çalışabileni çalışıyor, çalışamayan yardımcı personeller evde krizin geçeceği günü bekliyorlar.Malum günümüzde herkes aybaşını bekliyor,kimse tasarruf edip para biriktiremiyor.Böyle bir ortamda özellikle bir turizmcinin iş bulması da imkansız olduğu için bizi bugünlere getiren personellerimizi tasarruf tedbiri olacak bir kalem olarak görerek kaderleriyle başbaşa bırakmak yerine şirket olarak birikimlerimizi yettiği yere kadar onlar icin kullanacağız.
Tabi ki her şirket yönetiminin kafasında belirli bir takvim,bu takvimdeki tarihlere göre de alacağı yeni aksiyonlar vardır.Bu takvim doğrultusunda devletimizin ve bankaların sağlayacağı destek paketleri ile ayakta kalmaya ve şirketimizin varlığını devam ettirmeye çalışacağız.Bunu da krizin ne kadar süreceği belirleyecek.Umuyorum ki 1-2 ay içinde ofislerimizde kayıplarımızı kapatacağımız işleri yapmaya başlamış oluruz.Daha uzun sürecek versiyonlarda sektör de dayanabilecek firma sayısı oldukça az.
Gelelim umutlu olduğum noktaya;Tüm dünya’da çok başarılı işlere imza atan Türk turizmcisi krize alışıktır.Bizim geçmişten gelen kriz reflekslerimiz dünya da çok az ülkede vardır. Benim gördüğüm kadarıyla sektörde 1-2 gün içinde tüm şirketler öyle yada böyle aksiyon planını yapmış ve uygulamaya başlamıştı.Bunun diğer ülkelerde olabildiğini sanmıyorum ve bunun bize kriz sonrası çok büyük avantaj sağlayacağını düşünüyorum.
Ayrıca bizim de ülke,sektör ve şirketler olarak bu krizden de çıkartmamız gereken konuları atlamamız şart.Bu da bize çok şey öğretiyor.Öğrenelim!!!
Son olarak bilimin ışığından ayrılmayalım,evde kalalım…
Sağlıklı günlerde görüşmek üzere
Salih Gözcü (Btb Tours)
Daha önce eşi benzeri görülmemiş bir krizin ortasındayız, bu krizin adi COVID-19. Hiç birimizin daha önce yaşamadığı, ne yapacağını bilemediği ve her şeyin durma noktasına getiren bir kriz.
Biz Turizmciler olarak bu krizi ilk hisseden sektörlerin başında geliyoruz. Ocak ayından beri rezervasyon ve satışlardaki düşüşten bir krize doğru gittiğimizin zaten farkındaydık ama bu şekilde devam eder diye bekledik. Kriz her gecen gün büyümeye devam edince Mart ayinin ortalarına geldikten sonra tabiri caizse sektörümüzde resmen yaprak kıpırdamaz hale geldi. Bunun akabinde de aylar önce satılmış olan Mart-Nisan-Mayıs aylarındaki rezervasyonlarımızın iptalleri gerçekleşti.
Bu virüsün bize gerçek etkisi aslında en iyi senaryoda Q1 ve Q2 deki ciro ve karımızın önemli bir kısmını götürmüş olmakla beraber sabit giderlerimiz ve ileriye dönelik Otelci partnerlerimiz ve Havayolları basta olmak üzere calışmış olduğumuz tedarikçilerimi zede verilen sözlerin ve on ödemelerinde aksamasına sebep olmuştur. Şuanda sektördeki bütün nakit akisi resmen durmuş durumdadır.
Benim görüşümce bu krizde sadece finansını iyi yöneten şirketler ayakta kalabilecektir.
Olumlu tarafına gelecek olursak benim düşüncem; her krizde olduğu gibi bu krizde bizlere yeni fırsatlar çıkaracaktır. Özellikle sıcak bölgelerde virüs etkisini daha hızlı kaybedeceği için ben umutluyum, çünkü insanlar haftalardır evlerine kapanmaktan dolayı çok bunalmış durumdalar ve mutlaka bir tatile ihtiyaç duymaktadırlar.
Biz Btb Tours olarak Dubai merkezli bir şirket olduğumuz için bu krizde yapılması gereken tüm önlemleri aldık ve Mayıs sonrası için tüm planlamalarımızı yaparak hazırlıklarımızı yapıyoruz ve bu krizden eskisinden de güçlü bir şekilde çıkmayı hedefliyoruz.
Güzel günler çok yakında…
Görsel: Haley Black